In Bidart, op een boogscheut van de kapel Sainte Madeleine en met uitzicht op de oceaan, is er een plek waar je een klap kunt krijgen, waar je je levend voelt. Niet zozeer vanwege de schoonheid van de plek, die toch adembenemend is, maar vooral vanwege de schoonheid van de boodschap en de harde realiteit die ze uitstraalt.
De stèles van het Memorial to the Second World War and for Peace, met uitzicht op de oceaan, getuigen van de gevechten en gruweldaden die in het departement woedden.

Zie souvenir

Dit monument wil alle herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog samenbrengen en oproepen tot bezinning en de weigering om te vergeten.

Elke steen of stele vertegenwoordigt grote momenten van de oorlog: de ineenstorting en opkomst van het nazisme; vervolgingen, deportaties, gevechten en waarden voor democratie.

Het monument werd opgericht op initiatief van de Association Ensemble pour la Paix, door het bedrijf Pierres des Pyrénées d'Ascain. De financiering werd verzorgd door een nationale bijdrage en door vele partners, waaronder de Departementale Raad van Pyrénées-Atlantiques, en kreeg de steun van het Nationaal Bureau voor Veteranen en Oorlogsslachtoffers.

"Als de echo van hun stemmen faalt, zullen we vergaan"

Pau Eluard

Vertel en verzend

In Bidart waren er op de dag van de inhuldiging van het monument nog veel van deze veteranen om de driekleurige vlag te hijsen. Het was stromende regen, het weer had besloten om de emotie van sommigen te verbergen, we waren allemaal erg ontroerd om deel uit te maken van de aanwezigen. Dat waren we des te meer toen we de diepe blik van André Izaguirre ontmoetten, deze man die vertelde over zijn jaren in de hel, vrede bleef overbrengen en altijd op koers bleef.


Dédé, voor degenen die hem goed kenden, koos ervoor om samen met de Vrije Franse troepen te vechten voordat hij werd aangeklaagd en vervolgens gedeporteerd. In extremis vrijgelaten tijdens de dodenmars, was hij in staat om terug te keren naar het land, de kliffen van Parlementia te zien, zijn uitstapjes op zee te hervatten aan boord van Bakea*, vissen.
André vertelde zijn memoires in een boek met de titel "mijn jaren in de hel", hij gaf verschillende berichten door aan zijn kinderen en kleinkinderen, hij vertelde zijn herinneringen op scholen: zodat we het niet zouden vergeten.

Vandaag worden André's herinnering en zijn berichten overgebracht door zijn kleinkinderen, die de schat van geleerdheid aan zijn zijde houden. Een van hen, Jérémy, vertelt het verhaal van Dédé, zijn deportatie maar ook zijn terugkeer naar huis, zijn passie voor de oceaan en zijn kennis van navigatie. Als een geheugensmokkelaar deelde Jérémy ons genereus enkele brieven van zijn grootvader, die getuige zijn van de waarheid van een ander tijdperk.
Degene waar we dat deden stuur berichten in het Baskisch door de naam van het huis te wijzigen in het adres van de koeriers om de verschrikkingen van de oorlog te vertellen, die waar we, toen we de vrijheid herwonnen en weer aan het werk gingen op zee, aan boord gingen van een boot genaamd Bakea* (*betekent vrede)...

We nodigen je uit om hieronder iets meer te leren 👇 en door te luisteren naar de aflevering van De podcast van Jeremy.