De renaturatie van het ENS van Erretegia

Het gevoelige natuurgebied van Erretegia (ENS) is een echte groene long van de stad. Je kunt het zien vanaf de departementale weg, het biedt zich genereus aan ons aan, maar verdient tegelijkertijd zijn opluchting omdat zijn opluchting ons eraan herinnert dat de natuur de enige minnares is op deze plek.

Erretegia, een echt juweel van meerdere paradoxen, trekt aan met zijn verschillende facetten: het is zowel een natuurlijke ruimte, een strand, een surfspot, een site van opmerkelijk geologisch belang.

Deze vallei is de thuisbasis van een klein strand bij vloed, maar prachtig als de oceaan zich terugtrekt.
De schoonheid van het panorama contrasteert met de gevaarlijkheid van de kliffen, het eeuwenoude aspect van de geologische lagen is achterhaald door erosie als gevolg van de klimatologische omwentelingen van de afgelopen jaren.

Kortom, hier werkt niets zonder nauw afhankelijk te zijn van de natuur.

Een vreselijk verlangen om terug te gaan naar de basis

Neem een ​​uitzonderlijk speelveld, overtuigingen en een sterke drang om het goed te doen, voeg daar een dosis innovatie, zin voor uitdaging en een handvol toegewijde acteurs aan toe en je krijgt het ruimteherstelproject Natural Sensitive van Erretegia.
Tot ons grote genoegen delen we vandaag met u het interview van Peio Lambert, Sensitive Natural Space & Biodiversity-technicus bij de Departementale Raad van Pyrénées-Atlantiques, verantwoordelijk voor het Erretegia-renaturatieproject.

Hij is een van degenen naar wie we urenlang zouden luisteren, vooral omdat het hem niet aan superlatieven ontbreekt wanneer hij Bidart en zijn landschappen oproept. Gepassioneerd en fascinerend, Peio is zowel een veldprofessional als een natuurliefhebber: een fervent verdediger van het milieu en van eenvoudige dingen.

Het was de eerste keer dat hij naast zijn vader leerde de natuur te begrijpen, de elementen te ontcijferen, de landschappen te lezen, de geuren te ruiken, zich open te stellen voor wat onze voorouders vroeger deden: de natuur voelen en begrijpen, in elk weer.

Na een aantal jaren ervaring te hebben opgedaan in verschillende natuurgebieden in de regio's van Frankrijk, keerde Peio terug naar zijn land om zijn passie uit te oefenen.

Vandaag evolueert Peio onder de mooiste natuurlijke ruimtes van het departement.

Een echte uitkijkpost voor de ENS du 64, hij verdeelt zijn dagen tussen het kantoor en het veld.

Ontmoeting met Peio Lambert

Peio, kun je ons eerst uitleggen wat de link is tussen de afdeling en de ENS van Erretegia?

Wat u moet weten, is dat het departement verschillende ENS bezit en beheert in de Pyrénées-Atlantiques, waaronder die van Erretegia. Hoewel het Gewest toonaangevend is op het gebied van biodiversiteit, is het de Departementale Raad die al lang betrokken is bij de bescherming van het milieu en de landschappen op ons grondgebied.

Dus op onze schaal beheren we 17 sites als eigenaars, er zijn er bijna een dozijn aan de kust, dan anderen in het binnenland van het departement tot aan de bergen. We zijn ook medebeheerder van andere sites (34) zoals bijvoorbeeld het Izadia-park in Anglet of de Plantentuin in Saint-Jean-de-Luz. We zijn 7 mensen in mijn team, bestaande uit verschillende beroepen en expertisegebieden. We werken ook samen met verschillende integratiesite-verenigingen voor het reguliere onderhoud van onze ruimtes.

Buiten de ENS kunnen we ons ook als partner positioneren als een gemeente een ruimte aanwijst die ze wil behouden.

De afdeling int inkomsten met betrekking tot de ontwikkelingsbelasting wanneer bouwvergunningen worden ingediend, dit helpt geld in te zamelen om natuurgebieden te beschermen. We denken vaak aan transportmanagement als we het hebben over de missies van de afdeling, maar er is ook dit aspect in de actiegebieden die door de afdeling worden beheerd.

Wat is het principe van renaturatie?

Het is een nieuwe term die wat meer bekendheid begint te krijgen. We gaan niet zeggen dat het in de mode is geraakt, maar het is tegenwoordig vooral normaal geworden om het beheer van ruimtes op deze manier aan te pakken.

Het doel van renaturatie is het herstel van de oorspronkelijke natuur waar deze is verdwenen, waar deze door de mens is getransformeerd of gekunsteld.

Wat het Erretegia-project betreft, waren er verschillende fasen in het herstelproces: die van het plaatsmaken voor de vegetatie onder het asfalt dat was gestort op het moment dat het de bedoeling was om er een camping of zelfs een woonwijk van te maken; die van het verwijderen van het hydraulische netwerk dat regenwater opving om een ​​meer natuurlijke circulatie naar het water te herstellen, dat nu de natuurlijke hellingen in een ander tempo zal volgen.
Door deze actie kon een bepaalde vegetatie groeien, zijn plaats innemen; in gebieden waar het sneller zal wegvloeien, zullen we bijvoorbeeld beboste gebieden vinden en in gebieden waar de afvoer langzamer zal zijn, zijn er kleine mossen, varens, veengebieden die erg populair zijn bij bepaalde soorten die daar een toevluchtsoord zullen kunnen vinden. Ergens in het proces van renaturatie begeleiden we een natuurlijke evolutie van natuurlijke habitats.

Toen we het project in eerste instantie vorm zagen krijgen, werden we toch uitgedaagd door een fase van het werk! Gelukkig heb je ons gewaarschuwd!

Ik veronderstel dat je het hebt over het moment waarop we moesten ingrijpen op de pittosporums? Ja, ze zijn mooi, we waarderen ze om hun parfum, hun kronkelige uiterlijk is zeker leuk, maar ze zijn een exotische soort en net als pampasgras, hoewel ze deel uitmaken van het landschap van de Baskische kust, werden deze soorten geïmporteerd naar ons in één keer en ze brengen grote schade toe aan de lokale fauna en flora, met name door de sterke verspreidingskracht.

Het tweede dat ook behoorlijk indrukwekkend was, is het moment waarop we de "terrassen" moesten verwijderen, weet je nog! Deze arrangementen waren in de vallei zo gemaakt dat er canvas tenten, picknicktafels en plaatsen voor barbecues in konden. Tegenwoordig lijkt het ondenkbaar in een beschermd gebied als een ENS.

Toen we deze weide "opnieuw inrichtten", was het idee om een ​​helling te vinden die het proces van natuurlijke erosie respecteert, waarop we de meest baanbrekende en lokale vegetatie mogelijk hebben gezaaid. Het wordt onderhouden zodat het publiek de plaats kan komen bezoeken, en het wordt beheerd als een weiland waar nu insecten en vogels verblijven. Samenvattend is het dus een antropisch beheer, maar dat lijkt op een oorspronkelijke aard. Tot op zekere hoogte "tuinieren" we een natuurlijke ruimte, het is interessant.

Was Erretegia je eerste project in deze geest?

Ja, dit dossier is een schoolvoorbeeld, het was erg leerzaam en erg vormend voor mij. Naast het technische aspect herinner ik me ook veel het menselijke aspect, de ontmoetingen met de verschillende actoren, de verkozenen, de partners, de technici. Het is een kans in mijn carrière om aan dit project te hebben kunnen werken met alle mensen die eraan hebben bijgedragen. We voelden echt een door iedereen gedeelde ambitie, een verlangen om samen naar iets deugdzamers te gaan.

En er is hier iets sterkers, we voelen in Bidart dat er een ziel apart is, karakter, er zijn mannen en vrouwen die echt geïnvesteerd zijn in het behoud en de bescherming van hun erfgoed.

We communiceren het te weinig, Erretegia in de branche is echt een maatstaf geworden. Dit project won de landelijke projectoproep 'Op de natuur gebaseerde oplossingen voor veerkrachtige kustgebieden' van het Ministerie van Ecologische Transitie.

Maar daar blijft het niet bij, er wordt ook een hele animatie en bemiddelingsacties voor het publiek opgezet.

We hebben het programma van evenementen en uitstapjes op de Erretegia-site in de loop van de tijd zien groeien, kun je ons meer vertellen?

We hebben veel kwaliteitspartners die ons ondersteunen bij het opzetten van een vrij rijk en uitgebreid programma. DE CPIE Baskische kust organiseert thema-uitstapjes over fauna en flora, geologie, natuur en erfgoed of zelfs spelletjes.

Daar is het Water Familie die tussenbeide komt om te praten over zijn werkterrein en het behoud van water.

We hebben ook verschillende keren georganiseerd participatieve projecten open voor iedereen die succes heeft gehad, ik denk aan die in september voor het verspreiden van hooi en het zaaien van lokale soorten.

Het is interessant om het publiek erbij te betrekken, het is een uitzonderlijke natuurlijke en geologische site buiten het landschap, er is zoveel te vertellen over deze plek.

Wat bestaat er in uw werk dat we niet noodzakelijkerwijs weten?

Misschien vermoeden we het zonder het echt te identificeren, maar de naturalistische opvolging van het beroep: de telling en de inventaris die worden uitgevoerd door gespecialiseerde professionals die worden ingeschakeld, zoals botanici bijvoorbeeld. Ze maken rapporten, ze observeren en analyseren de weergave van de site, de voortgang ervan, het is een echte en noodzakelijke follow-up om het succes van de acties te analyseren.

Er is ook het onderhandelingsgedeelte, het beheer van de verschillende actoren en projectstakeholders.

Er is in elk project een eerste politieke wil en dan brengt iedereen zijn steen naar het gebouw om het uit te voeren. Het is opwindend om in het hart van deze dynamiek te staan, om al deze intenties, al deze beroepen te kunnen coördineren in dienst van projecten die deze waarden samenbrengen, is heel opwindend!

Heb je een bericht om door te geven?

Het is niet gemakkelijk om deze vraag te beantwoorden, zou ik zeggen, wees niet bang om nieuwsgierig te zijn en de natuur om ons heen te benaderen. Om onze ogen te openen voor het lezen van de landschappen, voor de te planten soorten, om de kleine veranderingen in onze praktijken te ontdekken die op veel dingen van invloed kunnen zijn. 

Het is een echte uitdaging: hoe maak je de omringende natuur net zo interessant als wat we op reizen en op televisie zien?

En ons vervolgens aanpassen aan de evolutie die de klimaatverandering ons zal opleggen.

Voor de toeristische component zou ik willen dat we de zeer deugdzame kant van ecotoerisme in de overgang ontwikkelen, dat we meer en meer naar dit soort beheer van ruimtes maar ook van vestigingen gaan.

Als de manier van omgaan met Erretegia andere soortgelijke projecten kan voortbrengen, zal het al een mooi zaadje zijn dat is geplant.

Enkele kerncijfers: