Pertsona batek Euskal Herrian euskal pastel bat erosi nahi duenean, jakintsuek Bidarteko Moulin de Bassilour-era joatea gomendatzen diote maiz. Urteen poderioz, euskal pastelen zaleentzat ezinbesteko helbide hau benetako erakunde bihurtu da. 

Baina, pastelen usain goxoek Moulineko atetik pasatzera tentatzen badigute, bezeroek beste hainbat zapore ere (ber)ezagutzen dituzte: ogiak, métures, ogi laburrak, arto-ogiak... Moulineko taldeak badaki produktuekin lan egiten. garai bateko zaporeak gogora ekartzen dituzten errezetak mantenduz.

Gérard, tokiaren jabea, hemen ez dela ezer aldatu eta berarekin ados egon gaitezkeela esatea gustatzen zaio. Eraikinak bere istorioa kontatzen du: bere harri moztuak, fatxadaren ertz zakarrak, bere makinak, dena harmoniatsua eta landatarra da, garai bateko materialekin.

Baina barruan ere ez da ezer aldatu...
Dena dago bere lekuan, oroitzapenak gogora ekartzeko edo sortzeko bilduta: makina-gelako iluntasuna, errotaren azpian urak dardarka, aleen hautsa errota-harriaren gainean, jaki-usaina adreiluan gorritzen labea, gerezi marmeladaren ehundura ahoan urtzen... Zerrenda aurrera doa. 

Beraz, gehiago jakin eta postalaren eta zapore goxoen atzean dagoen istorioa ezagutu eta Inchaurraga familiaren sekretua ezagutu nahi izan dugu.

Amonaren errezeta istorio bat

Amonak, Joséphine, St Pée sur Nivelleko errotariak, euskal pastelak egiten zituen bere familiarentzat. Bere familiarekin Bidarten eta Le Moulinen bizitzera etortzea erabaki zuen, saltzeko hain zuzen ere. Harrezkero, bere errezetaren ospea ez da ahuldu, ezkutuan ondorengo belaunaldietako kide batzuei transmititua, errezeta aldatu gabe mantendu da urte hauetan guztietan.
Bere sekretua? Neurri eta sukaldaritza egokian geratzen da, baina gainerakoan... Gérardek eta familiak bakarrik dakite sekretua. Gérard goizero etortzen da lehenik oinarria prestatzera, gero bere artisauek errezeta letraraino jarraitzen dute kantitateak neurtzeko, egin eta gero adreiluzko labean egosi aurretik. Errotaren gainerako espezialitateak ere arreta handiz prestatzen ditu taldeak eta labe berean gorritzen dira.

Eta gehiago jakin nahi genuenez, haiekin ezagutzera joan ginen.

Gérard Lhuillierrekin bilera

Nondik datorkizu pasioa eta zure karrera egiteko gogoa?

Lehenik eta behin, gustatzen zait errota, eraikin hau, zer ematen duen, leku honek ondo sentiarazten nau. Beti nahi izan dut leku hau bakarra eta familiartekoa izaten jarraitzea. Eta gero, zeozer kontatuko dizuet... janarizale handia naiz eta euskal pastela zalea naiz. Beraz, gauza horiek guztiak elkartzea bizitza proiektu bat egiteko nahiko koherentea iruditu zitzaidan.

Oroitzapen berezirik ba al duzu partekatzeko?

Errota zen Inchaurraga familia bizi zena, egungo okindegiaren ondoan zegoen gela, izatez, denak bertan biltzen eta jaten ziren sukaldea zen. Inoiz ez ginen bakarrik egon, bisitak zeuden, jendea pasatzen zen... bezeroak etengabe pasatzen ziren euskal pastela hartzera. Honek egunak puntuan, Moulinek beti izan du bokazio hau: jendeari ongietorria ematea.

Errezeta tradizionalak baino ez dituzu erabiltzen, nondik dator garai bateko zaporeak gordetzeko gogo hori?

Joséphineren errezeta aldaezina den errezeta da... Hori da bezeroek bilatzen dutena, euskal pastel HAU erostera datoz, garai bateko baserriko produktuekin egindako BERE euskal pastela. Gure nahia artisau ekoizpenean jarraitzea da, ez dugu beste salmenta punturik nahi, azken finean etxeko ekoizpena da, eta etxean geratzen da!
Eta gero bezeroei maiz esaten diedan bezala... “Desagertzen denean, bihar itzuli behar duzu!

Eta agian hori ere arrakastaren errezeta da?

Horrela funtzionatzen dugu batez ere, bezeroek ulertzen dute eta gero gure marka da, hemen ekoizten da, hemen salgai, gure bezeroak ezagutzen ditugu, ezagutzen ditugu, ezagutzen ditugu, hango hurbiltasun hori ere gustuko dugu.
Eta gero, azken finean bakarrak diren gure produktuak sortzearen harrotasuna: hori da artisautzaren funtsa bera.

Zer gertatzen da gehien saltzen diren opilak sailkatzeko eskatuko bagenu?

Euskal krema tarta, ogi laburra eta ogia. Batez ere anis opila...
Jakin behar duzu ogia garai hartan gabon garaian egiten zela eta anisaren kostuagatik oso gozogintza garestia zela, aldi baterako bakarrik jaten zen “jai”-ko produktua. Baina gero, tradizio hori galdu zen... Familiei oroitzapen ez hain atsegina utziz, arto-irinak gerra eta gose garaiak gogora ekarriz. Produktuak benetan balioa galdu zuen. Gaur egun, errezeta egiten jarraitzen dugun bakarrak gara, eta bezero batzuk horretarako bakarrik etortzen dira.

Eta bat baino gehiago ezagutzen dugu!!

Gauza bat ziurra da, sekretua oraindik ezagutzera eman ez bada ere, dagoeneko badakigu apur bat gehiago istorioz betetako leku hau are bereziagoa egiten duenaz. Ate gorritik pasatzen jarraituko dugu, euskal arto gorri handiaren alea errota-harriaren gainean birrintzen duen ikusteko, pauso laburren ondoren geldituko gara kanaleko ura gurpilaren azpian dardara eta listua ikusteko. opil, laburpen eta ogi zaharren postuaren aurrean.

Eta zu ? Esperientziarekin tentatzen utziko al duzu? 

Joan gehiago